بخاری
امروزه که شاهد استفاده گسترده از سیستمهای گرمایشی متنوع با فناوریهای بسیار پیشرفته در ساختمانهایی با کاربریهای گوناگون هستیم، همچنان بخاری ها رایجترین سامانههای گرمایشی هستند که در آغاز فصل سرما در بیشتر خانههای ایرانی روشن میشوند و یک محیط دلچسب با دمای مطلوب را ایجاد میکنند. بخاری ها که هم اینک یکی از قدیمیترین دستگاههای گرمایشی فعال در سطح کشور محسوب میشوند، هنوز بالاترین سهم بازار در بین این قبیل سیستمها را در اختیار دارند. به همین دلیل در ادامه این مطلب قصد داریم تا در مورد انواع بخاری و مزیتها و ویژگیهای هر یک از آن ها با شما صحبت کنیم.
انواع بخاری
مهمترین شاخص تقسیم بندی این محصول بر اساس سوخت مصرفی آن است. تا چند دهه گذشته که شبکه گازکشی سراسری در کشور به اندازه امروز گسترش پیدا نکرده بود، مهمترین بخاریها از نوع نفتی بودند. همچنین در مناطق جنگلی شمال و غرب کشور و نقاطی که از دسترسی سختی به شهر ها داشتند، بخاریهای هیزمی مورد استفاده قرار می گرفتند که امروزه نیز در برخی از باغها و مناطق کوهستانی دور از دسترس نیز همچنان کاربرد دارند. به تدریج و با گسترش شبکه گازرسانی و رسیدن گاز طبیعی به منازل و ساختمانهای اداری، تجاری، مسکونی و ... شاهد استفاده از بخاریهای گازی و دیگر سیستمهای گرمایشی با سوخت گاز بودیم که فعلاً موضوع صحبت ما فقط مدل های گازی است. از طرفی دیگر، بخاریهای برقی یکی دیگر از انواع این محصول می باشند که به وسیله المنتهای گرمایی که دارند، با استفاده از جریان برق داغ شده و جریان گرما را به صورت تابشی در محیط منتشر میکنند. امروزه و با توجه به هزینههای رو به رشد انرژی برق، امکان استفاده گسترده و طولانی مدت از این نوع بخاریها وجود ندارد و از توجیه منطقی برخوردار نیستند؛ مگر در شرایط اضطراری و به مدت کم. نوع دیگر این دستگاه، بخاری روغنی است که از مزیتهایی از جمله حفظ گرما به مدت طولانی، بدون نیاز به تهویه، بدون خشک کردن هوا و بدون تولید صدا میباشند. البته این نوع دستگاه دارای معایبی نیز هست که از جمله آن میتوان به قیمت بالا، سرعت کم در گرم کردن فضا، نصب دشوار و احتمال نشت روغن اشاره کرد. در ادامه نیز قصد داریم رایج ترین انواع بخاریها در ایران را مورد بررسی قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.
بخاری گازی
همان طور که اشاره شد، بخاریهای گازی به عنوان پُرطرفدارترین وسیله گرمایشی در کشور ما شناخته می شوند. این محصول در مقایسه با بسیاری از وسایل گرمایشی دیگر راندمان گرمایی بهتر و هزینه پایینتری دارد. ضمن آن که نصب و راهاندازی و جمع کردن آن در پایان فصل سرما تقریباً برای همه امکانپذیر است و مهارت استفاده از آن در کشور ما نهادینه شده است. در صورت رعایت نکات ایمنی، بخاری گازی میتواند ایمنترین وسیله گرمایشی نیز باشد. این دستگاه در مدلهای دیواری و زمینی با دودکش و بدون دودکش تولید میشود که بهترین نوع آن ها بخاری گازی زمینی مجهز به دودکش میباشد. در مورد استفاده از انواع دیواری و بدون دودکش نیز باید الزامات خاص هر یک از آن ها مد نظر قرار داشته باشد تا خطری برای خانواده به همراه نداشته باشد. البته اهل فن بر این عقیدهاند که استفاده از بخاریهای گازی دیواری یا بدون دودکش بهتر است در منازل مسکونی انجام نشود و از این دستگاه در فضاهای باز مثل مغازهها استفاده شود.
بخاری برقی
نیازی به توضیح نیست که بخاری برقی با چه سوختی کار میکند. این محصول گذشته از آن که مصرف برق زیادی دارد، اما حمل و جابجایی آن به سادگی انجام میشود. به علاوه این دستگاه معمولاً در محیطهای کوچک مثل اتاق خواب، دفتر کار، آشپزخانه و ... مورد استفاده قرار میگیرند و به دو دسته کلی تقسیم میشوند. برخی از بخاریهای برقی از یک صفحه تابنده در پشت المنت گرمایی برخوردارند که گرما را به صورت تابشی در محیط منتشر میکنند. ولی نسل جدیدتر این محصول به جای صفحه تابنده، از فن استفاده میکنند و گرمای تولید شده را به وسیله جریان فن به تمام نقاط فضای مورد نظر انتقال میدهند.
بخاری صنعتی
در کارخانجات و کارگاههای بزرگ که دارای سولههای صنعتی عظیم هستند و یا در برخی از مجتمعهای دامپروری و مرغداری بزرگ که امکان استفاده از بخاریهای گازی یا برقی خانگی را ندارند، نیاز به استفاده از بخاریهای صنعتی یا کورههای هوای گرم دارند. این دستگاههای عظیم با دارا بودن فن میتوانند محیط بزرگی را پوشش دهند.
بخاری هیزمی
هرچند دوران استفاده از بخاریهای هیزمی به سر آمده و امروزه هم به دلیل گسترش شبکههای گاز و برق و هم به دلیل الزامات زیست محیطی نیاز به استفاده از این دستگاه نیست، اما همچنان در برخی از نقاط دور از دسترس، یا در باغها و ویلاهای دوردست از بخاری هیزمی استفاده میشود. ساختار کلی این دستگاه به صورت یک کوره استوانهای است که با استفاده از درب ورودی کناری آن به وسیله هیزم شارژ میشود و گرمای تولید شده باعث گرم شدن بدنه و محیط پیرامون خود میشود. همچنین این محصول به دلیل تولید گازهای سمی باید مجهز به دودکش باشد.
عملکرد بخاری
این دستگاهها به غیر از نوع سوخت مصرفی میتوانند بر اساس نوع عملکرد نیز طبقهبندی شوند. به همین دلیل بر اساس مکانیزم عملکرد میتوان بخاریها را به این صورت طبقهبندی نمود:
- تابشی: این دستگاهها پس از تولید گرما آن را به روش تابشی به محیط پیرامون پخش میکنند. معمولاً عامل تابش، یک صفحه براق با ضریب تابندگی بالا است که هر چه میزان تابندگی و تمیزی این صفحه بیشتر باشد، توان تابشی آن نیز افزایش پیدا میکند.
- فندار: در این دستگاهها به جای عامل تابنده، از یک عامل دمنده یعنی فن استفاده میشود. بدین ترتیب که پس از تولید گرما، جریان گرما از طریق دمندگی فن که در پشت آن قرار دارد، به سراسر محیط منتشر میشود.
- هیتر: این دستگاه از هیچ عاملی برای انتشار استفاده نمیکند و بر اساس کنوکسیون حرارتی، به تدریج به گرم شدن لایه به لایه فضا کمک میکند. توجه داشته باشید که بخاریهای هیتری در مقایسه با انواع فندار و تابشی دیرتر محیط را گرم میکنند و راندمان گرمایی آن ها به مراتب پایینتر است.
خرید بخاری
در هنگام خرید بخاری، باید به مواردی توجه فرمایید تا خریدی مطمئن و مطابق با نیاز خود را تجربه کنید. از همین رو در قسمت زیر، این موارد را برای شما لیست کرده ایم:
- این دستگاه را مطابق با متراژ مورد نظر انتخاب کنید.
- حتماً به برچسب رده انرژی آن توجه داشته باشید.
- دستگاههایی که بزرگتر هستند و ظرفیت بالاتری دارند، به دلیل استفاده از ورقههای آهنی بیشتر، از وزن و قیمت بیشتری برخوردارند.
- توجه داشته باشید که اگر در حال خرید بخاری گازی هستید، مجهز به سیستم ترموکوپل باشد.
- به نوع استاندارد دستگاه توجه داشته باشید.
- راندمان گرمایی بخاریهای دیواری کمتر از نوع زمینی است؛ اگرچه حجم فضای کمتری اشغال میکنند.
- اگر قصد خرید بخاری برقی دارید توجه داشته باشید که مصرف انرژی بالا و پرهزینهای دارند.
- نهایت طول شلنگ گاز برای بخاریهای گازی نباید بیشتر از 120 سانتیمتر باشد.
- زمانی که دستگاه را نصب و روشن میکنید، حتماً باید قسمت دودکش آن داغ شود. در غیر این صورت بررسی کنید که مسیر دودکش دچار گرفتگی نشده باشد.
ظرفیت بخاری
عوامل مؤثری در انتخاب ظرفیت مناسب دستگاه مذکور وجود دارند که در ادامه به آن ها پرداخته ایم:
1) سازگاری فضا و نوع دستگاه: زمانی که قصد خرید بخاری گازی دارید، باید دستگاهی را خریداری کنید که تولید گرمای آن متناسب با فضای مورد نظر شما باشد. برای این منظور به این جدول توجه داشته باشید:
فضای مورد نظر | نوع دستگاه |
کوچک تا متوسط | حرارت 7000 کیلو کالری |
متوسط تا بزرگ | حرارت 9000 کیلو کالری |
بزرگ تا بسیار بزرگ | حرارت 10000 کیلو کالری |
فضاهای بسیار بزرگ |
حرارت 12000 کیلو کالری |
و اگر قصد خرید بخاری برقی دارید، میتوانید از روی جدول زیر محصول مناسب برای محیط مورد نظر خودتان را انتخاب کنید:
فضای مورد نظر | نوع دستگاه |
کوچک تا متوسط | حرارت 1.5 کیلو وات |
متوسط تا بزرگ | حرارت 2.5 کیلو وات |
بزرگ تا بسیار بزرگ | حرارت 3.5 کیلو وات |
فضاهای بسیار بزرگ | حرارت 4.5 کیلو وات |
البته در کنار عامل متراژ فضای مورد نظر، عوامل مهم دیگری نیز وجود دارند که در زمان محاسبه ظرفیت مناسب این دستگاه حتماً باید مورد توجه قرار گیرد این عوامل عبارتند از:
- نوع دستگاه: دستگاههای تابشی در مقایسه با دستگاههای فندار از ظرفیت گرمایشی بالاتری برخوردارند.
- راندمان دستگاه: هر چه راندمان دستگاه بالاتر باشد، گرمای بیشتری نیز تولید میکند.
- ارتفاع سقف: هر چه ارتفاع سقف فضای مورد نظر شما بلندتر باشد، شما به دستگاهی با ظرفیت گرمایشی بالاتر نیاز خواهید داشت.
- نوع عایقبندی ساختمان: اگر ساختمان شما با عایقبندی ضعیفی ساخته شده باشد و یا در معرض شرایط اقلیمی پیرامون شهر قرار گرفته باشد و دیوارههای پشت آن در معرض فضای آزاد بیرون قرار گرفته باشند، شما به یک بخاری با ظرفیت گرمایی بالاتر نیاز خواهید داشت.
- نوع اقلیم منطقه: طبیعتاً واحدهای مسکونی که در اقلیم سردسیر کشور قرار دارند، در مقایسه با اقلیم گرمتر و معتدل کشور نیاز به بخاریهایی با ظرفیت گرمایی بیشتر خواهند داشت.
ایمنی بخاری
هر وسیله گرمایشی دارای برخی استانداردها و الزامهای ایمنی می باشد که اگر رعایت نشوند، میتوانند گذشته از اُفت چشمگیر راندمان دستگاه، باعث بروز خسارتهای مالی و چه بسا جانی شوند. بخاریها هم از این قاعده مستثنی نیستند و با توجه به نوع دستگاهی که استفاده میکنید، نیاز به الزامات ایمنی خاص خواهید داشت. بخاریهای گازی با یک گاز قابل اشتعال طرف هستند که اگر انتقال و سوختن آن تحت کنترل قرار نگیرند، میتوانند فجایع بزرگی با خود به همراه داشته باشند. از این گذشته استفاده از این دستگاه در محیطهای کاملاً سربسته و عدم امکان تخلیه و خروج گازهای سمی میتواند از آن به عنوان یک قاتل خاموش یاد کند. بخاریهای برقی هر چند الزامات آلایندگی و تولید گاز سمی ندارند و برای محیط زیست زیان آور نیستند، اما خطرات دیگری از جمله برق گرفتگی دارند. لذا در زمان استفاده از این دستگاه به ویژه زمانی که در خانه دارای کودک کنجکاو هم هستید، باید مراقب باشید که دچار برق گرفتگی نشود و از ریخته شدن آب بر روی بخاری برقی و ایجاد اتصال جلوگیری به عمل آید. بخاریهای هیزمی با تولید گازهای آلاینده فراوان و بخاریهای روغنی بر اثر نشت روغن، دارای الزامات خاص خود هستند که باید در نظر گرفته شوند.
انتخاب بخاری
یکی از شاخصهای جالب توجه در زمان انتخاب انواع بخاری ها، بررسی آن ها از لحاظ زیبایی شناختی و ترکیب با دکوراسیون فضای داخلی خانه یا محل کار میباشد. شما نیز میتوانید بر اساس گستردگی فضا، سبک معماری به کار رفته، نوع چیدمان دکوراسیون و سایر وسایل موجود در محیط پیرامون دستگاه و البته خواست و سلیقه خود اقدام به انتخاب و خرید این دستگاه کنید. برخی از بخاریها دارای طرح شومینه هستند و یک حس نوستالژیک قرون وسطایی با خود به همراه دارند و برخی دیگر با قرار گرفتن در وسط فضا و یا به صورت آویخته از سقف و یا نصب شده بر روی دیوار و یا هر نوع استقرار دیگر میتوانند حس و ذوق مخصوص به خود را به همراه داشته باشند. به هر حال امروزه مؤلفههای بسیار زیادی در طراحی، ساخت و انتخاب مدل های گازی این محصول در نظر گرفته میشود و به همین دلیل از مجموعه گستردهای از مدلها و طرحها برای انتخاب و خرید برخوردار است.
قیمت بخاری
زمانی که قصد خرید این دستگاه را دارید، یکی از مهمترین پارامترهایی که مطرح میشود، موضوع قیمت بخاری است. این موضوع زمانی از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار میشود که شما ناچار به خرید بیش از یک دستگاه از آن باشید. توجه داشته باشید که بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی و نوع دستگاه مورد نظر، هرگز نمیتوان قیمت قطعی آن را برآورد و اعلام کرد. بنابراین ابتدا به شرایط موجود در محیط و همچنین وضعیت اقلیمی و نوع نیاز و شرایط مالی خود توجه کنید و سپس اقدام به انتخاب بهترین نوع بخاری نمایید. خوشبختانه صنعت تولید بخاری در کشور ما از یک بلوغ خوبی برخوردار است و تا حدود زیادی در تولید آن به خودکفایی رسیدهایم. ولی در عین حال تقاضای زیاد برای خرید این دستگاه به ویژه در آستانه فصول سرد سال میتواند تأثیر زیادی بر روی قیمت آن داشته باشد. به طور کلی توجه داشته باشید که قیمت این دستگاه وابستگی شدیدی به این عوامل دارد:
- نوع محصول مورد نظر از لحاظ سوخت
- نوع دستگاه مورد نظر از لحاظ نحوه استقرار
- ظرفیت مورد نظر با توجه به زیربنای فضای مورد نظر
- مدل دستگاه
- کیفیت قطعات به کار رفته در دستگاه
- نوع و اعتبار برند تولید کننده (اعم از داخلی یا خارجی)
- نوسانات نرخ ارز (برای واردات محصولات خارجی و یا قطعات خارجی محصولات داخلی)
- فصل سفارش گذاری و خرید (معمولاً در پیک تقاضا یعنی ابتدای فصول سرد، قیمت با یک تغییر محسوس مواجه میشود)
فروش بخاری
با توجه به توضیحات ارائه شده در این مقاله اگر قصد خرید این محصول را دارید، کار دشواری در پیش رو نخواهید داشت. چون دوره سرکشی به فروشگاههای سطح شهر به سر آمده و شما به صورت آنلاین و مجازی و با سرعت و اطمینان بسیار زیاد میتوانید بهترین و بزرگترین خریدهای خود را انجام دهید. برای خرید این محصول هم از گالری محصولات فروشگاه اینترنتی یابان (به عنوان بنیانگذار بازار آنلاین تجهیزات ساختمانی و مرجع رسمی و تخصصی در این زمینه) بازدید به عمل آورید. این فروشگاه آنلاین به مدت بیش از یک دهه در حال ارائه خدمات فنی و مشاورهای است. شما با بررسی این محصولات میتوانید هر گونه ابهام یا پرسشی که دارید را از تیم مشاورین فنی و بازرگانی این فروشگاه اینترنتی جویا شوید و پس از نهایی کردن تصمیم خود اقدام به ثبت سفارش نمایید و پس از چند روز از نهایی کردن خرید، میتوانید منتظر دریافت محصول خریداری شدۀ خود به نشانی اعلام شده در زمان ثبت سفارش بمانید.